- Strona główna
- Inspiracje Grudniowe niebo: 9 spektakularnych zjawisk wartych uwagi
Grudniowe niebo 🌌 9 spektakularnych zjawisk wartych uwagi 👀
🌝 Od superksiężyca po jedyną w swoim rodzaju międzygwiezdną kometę... 🎆
W tym miesiącu będziemy mogli podziwiać kilka niezwykłych zjawisk astronomicznych, w tym jeden z najpiękniejszych deszczy meteorów w tym roku oraz świecącą parę Saturna i Księżyca. 🌠
Jeśli listopadowe obserwacje zorzy polarnej wywołały u Was emocje, grudzień nie zawiedzie Waszych oczekiwań. W tym miesiącu nocne niebo podaruje nam kilka niezwykłych zjawisk: wczesnych obserwacji planet, jasnego superksiężyca i tego, co wielu astronomów uważa za najlepszy deszcz meteorów w 2025 roku. Pod koniec miesiąca wyjątkowo jasny Jowisz zwieńczy ten wspaniały rok obserwacji nieba i zapowie to, co przyniesie rok 2026.
Oto dziewięć najważniejszych wydarzeń na nocnym niebie, na które warto zwrócić uwagę w tym miesiącu. Większość z nich jest widoczna gołym okiem, a najlepiej oglądać je z odległych, ciemnych miejsc.
Superksiężyc — 4 grudnia
Ostatnia pełnia księżyca w tym roku będzie prawdziwym WOW. Zbiegnie się z jego najbliższym zbliżeniem do Ziemi, znanym jako perygeum. W tym czasie księżyc może wydawać się nawet o 14 procent większy i 30 procent jaśniejszy niż wtedy, gdy znajduje się w najdalej oddalonym od naszej planety punkcie (apogeum).
Merkury osiąga największą elongację — 7 grudnia
Merkury rzadko oddala się od blasku Słońca, ale 7 grudnia osiąga największą elongację, czyli największe widoczne oddalenie od Słońca. Jest to najlepszy moment, aby obserwować tę „szybką planetę” bez zasłaniającego ją blasku Słońca. Poszukajcie jej przed wschodem słońca 7 grudnia. Wzejdzie nad wschodnim horyzontem, a za nim pojawi się Wenus.
Deszcz meteorów Geminidy — 13–14 grudnia
W szczytowym momencie aktywności Geminidów, między 13 a 14 grudnia, można spodziewać się ogromnej ilości spadających gwiazd. Jest to historycznie jeden z najbardziej obfitych i niezawodnych rocznych deszczy meteorów, wytwarzający od 60 do 120 meteorów na godzinę w szczytowym momencie przy idealnych warunkach. W tym roku są one wyjątkowo sprzyjające.
Deszcz meteorów będzie widoczny około godziny 22:00, a księżyc w fazie ubywającej, oświetlony w około 30%, wzniesie się na niebo dopiero około godziny 2:00 w nocy. Oznacza to, że przy czystym, ciemnym niebie miłośnicy astronomii będą mogli cieszyć się wielogodzinnym, nieprzerwanym obserwowaniem meteorów. Warto zwrócić uwagę na żółtawe smugi i szczególnie jasne błyski, znane jako bolidy, które mogą pojawić się w dowolnym miejscu na niebie.
Optymalne warunki do obserwacji mgławicy Oriona — 15 grudnia
Przyjrzyjcie się również kapryśnej Mgławicy Oriona. Ten obszar formowania się gwiazd, skupisko pyłu i gazu znane również jako Messier 42, który jest jednym z najsłabiej widocznych obiektów, jakie człowiek może dostrzec gołym okiem. Teleskop pozwoli dostrzec charakterystyczne cechy mgławicy, w tym niebieskie, różowe i zielone smugi.
Najlepszy widok będzie można podziwiać 15 grudnia, kiedy to mgławica osiągnie najwyższy punkt na nocnym niebie. Znajdziecie ją pod pasem trzech gwiazd Oriona.
A jeśli dopisze wam cierpliwość, zauważycie, jak z minuty na minutę zmienia się subtelna gra światła, która sprawia, że ten kosmiczny obłok wydaje się niemal żywy.
Kometa 3I/ATLAS zbliża się do Ziemi — 19 grudnia
Kometa 3I/ATLAS o średnicy siedmiu mil osiągnie najbliższy punkt względem Ziemi 19 grudnia, mijając nas w odległości około 170 milionów mil. Od teraz do połowy grudnia będzie można obserwować tego rzadkiego gościa w optymalnych warunkach. Jest to dopiero trzeci znany obiekt międzygwiezdny w historii, który przelatuje przez nasz układ słoneczny.
Astronomowie uważają, że kometa pochodzi z odległego układu gwiezdnego w Drodze Mlecznej i może mieć ponad siedem miliardów lat. Obiekt nie będzie wystarczająco jasny, aby można go było dostrzec gołym okiem, ale osoby posiadające teleskopy lub dostęp do obserwatoriów astronomicznych będą mogły obserwować, jak obiekt przetrwał swoje bliskie zbliżenie do Słońca w październiku (działo się!). Szukajcie go w pobliżu konstelacji Lwa.
Przesilenie zimowe na półkuli północnej — 21 grudnia
21 grudnia to najkrótszy dzień w roku na półkuli północnej, a minimalna ilość światła dziennego jest mile widzianą gratką dla łowców zorzy polarnej. Oczywiście trudno przewidzieć, kiedy ponownie pojawi się tak spektakularne zjawisko, jak tańcząca zorza polarna z połowy listopada.
Jednak ponieważ zbliżamy się do końca maksimum słonecznego – około 11-letniego szczytu aktywności Słońca – nadal mamy duże szanse na zobaczenie zorzy polarnej.
Szczyt aktywności roju meteorów Ursydów — 21–22 grudnia
Ursydy nie są tak efektowne jak Geminidy czy Perseidy, ale nadal warto je obserwować, zwłaszcza przy tegorocznym słabym, prawie nowym księżycu w pierwszej fazie. Szczyt aktywności przypada na noc z 21 na 22 grudnia.
Na ciemnym niebie można zobaczyć nawet 10 meteorów na godzinę. Największa ich aktywność występuje tuż przed świtem, kiedy radiant Małej Niedźwiedzicy znajduje się najwyżej, ale smugi mogą pojawić się o każdej porze nocy.
Zjawisko Saturn–Księżyc — 26 grudnia
W nocy 26 grudnia księżyc w fazie przybywającej i Saturn pojawią się w odległości około czterech stopni, czyli około trzech szerokości palca, od siebie. Poszukajcie tej pary na południowym niebie po zachodzie słońca. Będą podróżować razem do około północy, kiedy to znikną za zachodnim horyzontem.
Jaśniejący Jowisz — ostatni tydzień grudnia
Wkrótce Ziemia znajdzie się dokładnie pomiędzy Słońcem a Jowiszem – okres ten nazywamy opozycją. Wtedy planeta wydaje się większa i jaśniejsza niż zwykle. Oficjalna opozycja nastąpi dopiero 10 stycznia, ale gazowy gigant będzie stopniowo jaśniał od końca grudnia aż do początku 2026 roku. Jowisz wschodzi nad północno-wschodnim horyzontem wkrótce po zachodzie słońca i będzie widoczny przez całą noc.
No to jak, Piraci? Na którą obserwację się piszecie?
Uwaga, fascynuje nas niebo, ale sami aż tyle nie wiemy, wciąż doczytujemy i kształcimy się. Ale bierzemy informacje od najlepszych:
Źródło: National Geographic
Cenimy Twoją prywatność
Używamy plików cookie, aby poprawić komfort przeglądania, dostarczać spersonalizowane treści i analizować nasz ruch. Klikając „Akceptuj wszystko”, zgadzasz się na to i wyrażasz zgodę na udostępnianie tych informacji stronom trzecim oraz na przetwarzanie Twoich danych w USA. Aby uzyskać więcej informacji, przeczytaj tu: .
W każdej chwili możesz dostosować swoje preferencje. Jeśli odmówisz, będziemy używać tylko niezbędnych plików cookie i niestety nie będziesz otrzymywać żadnych spersonalizowanych treści.